Effect of mother's education based on “Theory of Planned Behavior” (TPB) in preventing iron deficiency anemia in 4-24 month children in Ferdows city in 2015

Abstract

Background and Aim: Iron deficiency anemia is the most common hematic disorder in infants and children, and is regarded as a major health problem. The easiest way to prevent this disorder is to take iron supplements on a daily basis (i.e., iron supplementation). The current study aimed to determine the effect of education to mothers based on the theory of planned behavior (TPB) on iron drop intake of infants and children aged 6 to 24 months. Materials and Methods: This is a randomized, controlled field clinical trial incorporating 100 mothers with 6-20 month infants from Ferdows city. Two healthcare centers were selected as case and control groups by simple randomization method. Eligible participants were then selected from each center by systematic sampling method. A researcher-made questionnaire was used to collect data based on demographics and TPB constructs. Reliability and validity of the questionnaire was validated according to expert view. The data were analyzed in IBM SPSS software using Chi-Square, Independent T, Fisher’s exact T, Paired T, and Cochran tests. Results: Before the educational intervention, control and case groups were not significantly different in terms of TPB constructs’ mean scores. However, after intervention, mean scores of attitude increased from 34.69±3.391 to 39.82±4.260; abstract norms increased from 23.58±2.532 to 26.60±2.942; perceived behavioral control from 14.20±2.109 to 17.56±2.082; and behavioral intention from 19.26±2.293 to 22.32±2.691. While these differences were significant in the case group, the differences were not significant in the control group. Conclusion: TPB-based education provided to mothers can be contributory to the prevention of behaviors leading to iron deficiency anemia in children.  

زمینه و هدف: کم‌خونی فقر آهن، شایع‌ترین بیماری خونی درشیرخواران و کودکان بوده و یکی از مشکلات مهم بهداشتی به شمار می‌رود. ساده‌ترین راه پیشگیری از این بیماری، مصرف مکمل آهن به‌صورت روزانه (آهن‌یاری) می‌باشد. از آنجاییکه تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری (TPB) در مطالعات دیگر مثبت بوده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش مادران مبتنی بر تئوری (TPB)  بر مصرف قطره آهن در کودکان 6 - 24 ماهه اجرا شد. روش تحقیق: این مطالعه یک کارآزمایی میدانی شاهددار تصادفی‌شده بوده که بر روی 100 نفر از مادران دارای کودک 6-20ماهه شهر فردوس، انجام شد. ابتدا 2 مرکز بهداشتی و درمانی به‌روش تصادفی ساده به‌عنوان گروه آزمون و کنترل انتخاب، سپس در هر مرکز نمونه ها به‌صورت سیستماتیک با شروع تصادفی و بر اساس معیارهای ورود، انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق‌ساخته، براساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده بودکه روایی و پایایی آن توسط متخصصین تایید گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری  SPSS(ویرایش19) و با بهره‌گیری از آزمون‌های آماری کای‌اسکوئر، تی‌مستقل، آزمون دقیق فیشر، تی‌زوجی و کوکران، موردتجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: قبل از مداخله آموزشی، دو گروه آزمون و کنترل از نظر میانگین نمره سازه‌های تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده، اختلاف معنی‌داری نداشتند. اما پس از مداخله، در گروه آزمون، میانگین نمره نگرش از3/391±34/69به4/260±39/82، هنجارهای انتزاعی از2/532±23/58به 2/942±26/60، کنترل رفتاری درک‌شده از 2/109±14/20به 2/082±17/56و قصد رفتاری از 2/293±19/26به 2/691±22/32افزایش یافت که این اختلاف از نظر آماری معنی‌دار بود؛ ولی در گروه کنترل این اختلاف معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: آموزش مادران، مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند در پیشگیری ازرفتارهای منجربه بروزکم‌خونی فقر آهن در کودکان مؤثّر باشد.