The role of face-to-face education on body weight and some serum parameters in hemodialysis patients

Abstract

Background and Aim: Chronic kidney failure is a progressive and irreversible disorder that impedes the ability of the kidney to dispose waste. Hemodialysis, diet, and fluid restriction are necessary to provide long-term health for patients and ensure their survival. This study aimed to determine the role of face-to-face education on body weight and some serum parameters in hemodialysis patients of Shahid Mohamadi Hospital in Bandar Abbas, 2011 . Materials and Methods: In this clinical trial study, s amples were selected through convenience sampling. Fifty-two patients were selected randomly for the intervention group, and 52 for the control group. The two groups were matched in terms of gender, weight, marital and employment status, education, duration of treatment with hemodialysis, and drugs taken. Following dialysis, the patients in the intervention group received three 20-minute-long training sessions. Serum indices such as hematocrit , blood urea nitrogen , creatinine , sodium , potassium, and phosphorus levels as well as weight gain between two sessions of dialysis were measured before and after training the obtained data were analyzed using SPSS (version 13), descriptive statistics, paired t-test, independent t-test, Wilcoxon, ANOVA, chi-square, Pearson correlation and fisher exact test. Results: Results showed that the average weight gain , hematocrit , blood urea nitrogen , creatinine , sodium , potassium and phosphorus levels in the periods before and after the training program had significant differences in the intervention group. Also, the differences between changes in these indicators before and after the training between the two groups were significant (P<0.001) . The serum calcium levels were not of significant difference in both groups before and after the program (P>0.05). Conclusion: This study found the favorable effects of education on reducing indicators such as serum sodium, potassium, phosphorus, blood urea nitrogen and creatinine, increasing hematocrit, and maintaining fluid restriction. This can protect hemodialysis patients against the complications of kidney disease. It is recommended that more serious training be done by nurses for this group of patients.

زمینه و هدف: نارسایی مزمن کلیه یک اختلال پیشرونده و غیر قابل برگشت است که توانایی کلیه در دفع مواد زائد از بین می‌رود. همودیالیز و رعایت رژیم غذایی و محدودیت مایعات جهت حفظ سلامت و بقای عمر بیمار ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر آموزش چهره به چهره بر وزن بدن و برخی از شاخصهای سرمی بیماران تحت درمان با همودیالیز در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس در سال 1390 انجام گردید. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی نمونه‌گیری به صورت مبتنی بر هدف انجام گردید. تعداد 52 بیمار جهت گروه مداخله و 52 بیمار جهت گروه کنترل به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. دو گروه از نظر جنس، وزن، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، طول مدت درمان با دیالیز و داروهای مصرفی همسان شدند. برنامه آموزشی طی سه جلسه بیست دقیقه‌ای بعد از اتمام هر جلسه دیالیز برای بیماران گروه مداخله اجرا گردید. شاخصهای سرمی از قبیل هماتوکریت، BUN ، کراتینین، سدیم، پتاسیم، کلسیم و فسفر و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز قبل و بعد از آموزش اندازه‌گیری و داده‌ها توسط نرم‌افزار آماری SPSS ویرایش 13 و آمار توصیفی و آزمون T Test P aired ، Independent T Test ، Wilcoxon ، ANOVA ، همبستگی Pearson ، آزمون Chi-Square و Fisher Exact Test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین اضافه‌وزن، هماتوکریت، نیتروژن اوره خون، کراتینین، سدیم، پتاسیم و فسفر سرم در زمانهای قبل و بعد از آموزش در گروه مداخله تفاوت معنی‌دار داشته و همچنین تفاوت بین تغییرات این شاخصها قبل و بعد از آموزش بین دو گروه مداخله و کنترل معنی‌دار بود (001/0 p< ). میزان کلسیم سرم در زمانهای قبل و بعد از آموزش در هر دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشته است (05/0 p> ). نتیجه‌گیری: در این مطالعه تأثیر مطلوب آموزش بر کاهش شاخصهای سرمی نظیر سدیم، پتاسیم، فسفر، نیتروژن اوره خون و کراتینین و افزایش هماتوکریت و رعایت محدودیت مایعات مشخص گردید که این امر می‌تواند بیماران تحت همودیالیز را در مقابل عوارض ناشی از اختلال در این شاخصها محافظت نماید. لذا پیشنهاد می‌شود آموزش این دسته از بیماران با توجه و جدیت بیشتری توسط پرستاران صورت پذیرد.